Κατεβάστε το βιβλίο από εδώ
Κατηγορία: Περί της κατά Πλάτωνα θεολογίας
Η απλότητα χαρακτηριστικό των Θεών
94,10
“Η αμεταβλησία των Θεών η οποία συνίσταται στην αυτάρκεια την αφθαρσία και την ταυτότητα τους είναι τέτοια, εκτός από αυτά ας κατανοήσουμε ποια είναι η σημασία της απλότητας.
Γιατί και αυτό το προσθέτει ο Σωκράτης κατά τους συλλογισμούς του για το θείο, καθώς δεν τους αποδίδει την ποικιλία την πολυμορφία και την διαφορετική κάθε φορά εμφάνιση αλλά νάγοντας στο θείο την ενιαία μορφή και την απλότητα παραμένει δηλαδή όπως λέει καθένας με πλότητα στη δική του μορφή.”
94,22
Το είδος ή το γένος δεν είναι απλό γιατί έχει διανεμηθεί σε πολλά επειδή έλαβε μέρος στην ύλη και προσέλαβε τις διαφοροποιήσεις των υλικών.
95,3
Το είδος της φύσης δεν είναι απλό διότι διαμοιράζεται στα σώματα και βυθίζεται μέσα στους σωματικούς όγκους και παρουσιάζει ποικίλες δυνάμεις στην υπόσταση που την δέχεται.
Είναι μεν απλούστερη από τα σώματα αλλά έχει ανάμεικτη την ουσία της λόγω της ποικιλομορφίας της που εντοπίζεται σε αυτά.
95,8
Το είδος της ψυχής ούτε αυτό είναι απλό διότι όντας ενδιάμεση μεταξύ της αμέριστης και μεριζομένης ουσίας μετέχει στα δύο άκρα και με την ποικιλομορφία της συνδέεται με τα κατώτερα ενώ η κεφαλή της είναι συγγενική με τον νου.
95,12
Το είδος των νοητικών ούτε αυτό είναι απλό γιατί κάθε νους είναι αδιαίρετος και ενιαίος έχει όμως μια διαφοροποίηση στην πρόοδο κατά την οποία έχει σχέση με τα κατώτερα.
95,19
“Οι Θεοί όμως μόνο έχουν προσδιορισμένη την ύπαρξη τους από την απλότητα υπεράνω κάθε
πλήθους, στο βαθμό που είναι Θεοί, ανώτεροι από κάθε υποδιαίρεση, διαμοιρασμό, επέκταση ή
σχέση με τα κατώτερα και από κάθε συγκερασμό”
Από τα 94,22 95,3 95,8 95,12 95,19 καταλαβαίνουμε ότι οι Θεοί είναι απλοί όταν δεν μοιράζονται ή υποδιαιρούνται.
Τα κατώτερα όντα των Θεών όπως το είδος του γένους, της φύσης, της ψυχής, των νοητών
περιέχουν υποδιαιρέσεις των Θεών.
Ενώ οι Θεοί που δίνουν αυτές τις υποδιαιρέσεις στα κατώτερα μένουν αδιαίρετοι. Αυτή η αδιαίρετη κατάσταση του όντος είναι χαρακτηριστικό της απλότητας και συναντιέται μόνο στους Θεούς.
Για παράδειγμα το κάλλος (Θεά Αφροδίτη) και η σοφία (Θεά Αθηνά) είναι δύο θεία στοιχεία που είναι πολύ συγκεκριμένα και διαφορετικά μεταξύ τους. Ως τέτοια στοιχεία είναι απλά και αδιαίρετα διότι η σοφία δεν διαιρείται σε άλλα αίτια το ίδιο και το κάλλος. Άρα το κάλλος και η σοφία είναι δύο απλοί Θεοί.
Τα κατώτερα όντα όμως όπως ο άνθρωπος μπορεί να μετέχει σε διαφορετικά ποσοστά μέθεξης σε αυτούς του Θεούς και να έτσι να προσλαμβάνει ωραιότητα (κάλλος) και γνώση (σοφία).
Οι άνθρωποι όμως είναι πλήθος που σε αυτούς η σοφία και το κάλλος μοιράζονται ενώ τα ίδια αυτά είναι μονάδες αδιαίρετες. Ως κάτι αδιαίρετο είναι απλό και όχι πολυσύνθετο και ποικίλο.
96,1
“Ας μην απορεί λοιπόν κανείς, αν, ενώ οι Θεοί έχουν λάβει ξεχωριστή ουσία με μοναδική απλότητα, προβάλλονται ποικιλόμορφα είδωλα της παρουσίας τους, ούτε να απορεί, αν, εκείνοι είναι ομοιόμορφοι, τα είδωλα τους είναι πολύμορφα όπως έχουμε μάθει στις τελειότερες τελετές” Εδώ τίθεται το ζήτημα γιατί οι Θεοί ενώ είναι απλοί παρουσιάζονται ποικιλόμορφοι στις τελετές;
Η απάντηση είναι ότι ενώ με την φιλοσοφία αντιλαμβανόμαστε την θεία κατάσταση και ιδιότητα θεωρητικώς στην πράξη επειδή αυτή η απλότητα εισέρχεται στην ύλη πρέπει να πάρει μορφή και να μεριστεί. Ως αποτέλεσμα του μερισμού είναι να εμφανίζεται το θείο ποικιλόμορφα εντός ου υλαίου πεδίου πράγμα που διαπιστώνεται από τα βιώματα των ανθρώπων στις τελετές ταν εμφανίζεται Θεία παρουσία δηλαδή όταν υπάρχει Θεοφάνεια.
Περιγραφή βιώματος της απλότητας των Θεών.
96,9
“Τέτοια λοιπόν υποδεικνύοντας και ο Σωκράτης στον Φαίδρο και βεβαιώνοντας ότι οι ασώματες τελετές των ψυχών είναι οι πιο μακάριες και πραγματικά τέλειες, λέει ότι αυτές, όταν ρεθούν εκεί μυούνται σε είδωλα τέλεια απλά και γεμάτα εσωτερική ηρεμία και με τους ίδιους τους Θεούς ενώνονται χωρίς όμως να συναντούν τα είδωλα τα οποία από αυτούς προβάλλονται εδώ.
Γιατί αυτά πιο διαμοιρασμένα και πιο σύνθετα και μετακινούμενα προβάλλονται αλλά όμως στις ακολούθους των Θεών και σε αυτές που έχουν ξεπεράσει το μεγάλο πλήθος του κόσμου του γίγνεσθαι και έχουν ανεβεί γυμνές προς το Θείο και το καθαρό, οι προβαλλόμενες αντανακλάσεις των ειδώλων όπως λέει ο Σωκράτης φτάνουν σε αυτές ομοιόμορφες απλές και γεμάτες εσωτερική ηρεμία.”
89,20
“επειδή κάθε θεός είναι στο μεγαλύτερο βαθμό πανέμορφος και άριστος, παραμένει πάντοτε μονότροπος ως προς την μορφή του”
90,2
“Είναι λοιπόν αναγκαίο κάθε θείο να είναι αμετάβλητο κλεισμένο στον εαυτό του με τον συνηθισμένο τρόπο”
90,6
“Γιατί αν δεν μεταβάλλονται προς το καλύτερο επειδή έχουν το απόλυτο αγαθό σύμφωνα με την δική τους φύση είναι αυτάρκεις και δεν έχουν έλλειψη κανενός από όλα τα αγαθά και αν δεν μετακινούνται ποτέ προς την κατώτερη θέση, παραμένουν ανέπαφοι, σταθεροποιημένοι στην δική τους υπεροχή και αν διαφυλάσσουν αμετάβλητη την τελειότητα τους διαρκώς θα είναι ίδιοι και
όμοιοι”
91,10
“καθένας θεός είναι ενάδα και ύπαρξη και αγαθότητα”
92,6
“Αλλά η αφθαρσία και η αμεταβλησία στην περίπτωση των θεών δεν είναι τέτοια σαν την αμεταβλησία των ψυχών γιατί αυτές μετέχουν κάπως και στα σώματα και είναι ενδιάμεσες εταξύ
της αδιαίρετης και της διαμοιρασμένης στα σώματα ουσίας. Ούτε πάλι η αμεταβλησία των νοητικών υπάρξεων εξομοιώνεται με τους θεούς γιατί με την ένωση στους θεούς και ο νους γίνεται αμετάβλητος και απαθής και αμιγής.”
Εδώ έχουμε τρεις τύπους αμεταβλησίας.
1. της ψυχής
2. του νου
3. των θεών
Η αμεταβλησία όμως του νου και της ψυχής δεν είναι όμοια με την αμεταβλησία των θεών γιατί η ψυχή μετέχει και στο αιώνιο και στο υλαίο ενώ οι θεοί είναι αιώνιοι και ο νους γίνεται αμετάβλητος μετέχοντας στους θεούς.
94,10
“Η αμεταβλησία λοιπόν των θεών η οποία συνίσταται στην αυτάρκεια την αφθαρσία και την
ταυτότητα τους είναι τέτοια.”
82,25
“γιατί κάθε πρωταρχικό αίτιο παράγει από τον εαυτό του όλα τα όμοια και από τον εαυτό του εξαρτά την ενιαία υπόσταση όσων έχουν λάβει υπόσταση με βάση κάθε είδος”
Κάθε αίτιο (όντως ον/Θεοί) παράγει από τον εαυτό του όλα τα όμοια. Τα παράγωγα αυτά λέγεται ότι είναι στην ίδια σειρά με τον Θεό. (τα παράγωγα μπορεί να είναι έμψυχα και άψυχα όντα)
Κάθε Θεός εξαρτά την υπόσταση των έμψυχων και άψυχων όντων με τρόπο ενιαίο.
83,18
“Και αυτό λοιπόν που πρωταρχικά δίνει υπόσταση στα αγαθά δεν επιτρέπεται να είναι υπαίτιο των αντίθετων δημιουργημάτων, αλλά ανέπαφη, απρόσμεικτη, και ομοιόμορφη από εκεί προέρχεται η φύση των αγαθών.
Και το θείο αίτιο των αγαθών έχει στηριχτεί αιώνια στον εαυτό του ενώ επεκτείνει σε όλα τα κατώτερα τη γενναιόδωρη συμμετοχή στα αγαθά, και από αυτά που συμμετέχουν άλλα διατηρούν απρόσμεικτη την συμμετοχή ….
ενώ αυτά που έχουν τοποθετηθεί τελευταία στην σειρά των καθολικών …. από την φύση τους δεν διατηρούν άθικτη και απρόσμεικτη την παροχή που φτάνει ως αυτά ούτε κατέχουν σταθερά και πάντοτε με τον ίδιο τρόπο το ανάλογο τους αγαθό, αλλά αφού γίνουν ασθενή, διαμοιρασμένα και υλικά και αφού γεμίσουν με την κατώτερη κατάσταση ελλείψεως ζωής δίνουν υπόσταση μαζί με την τάξη στην αταξία, με την λογική στον παραλογισμό, με την αρετή στην αντίθετη της την κακία”
Όσα όντα δεν διατηρούν άθικτη και απρόσμεικτη αυτά που παρέχουν οι Θεοί και δεν κατέχουν σταθερά το αγαθό γίνονται ασθενή και έτσι εμφανίζουν μια αντίθεση σιγά σιγά προς την θεία παροχή. Αυτή η αντίθεση ως δράση είναι η κακία.
84,12
“λόγω της εξασθένισης της δύναμης …. εξασθενίζουν την συμμετοχή στο καλό και δίνουν υπόσταση στο αντίθετο, υποταγμένο βέβαια κατά την ανάμειξη και την συνύφανση με το καλό.
Γιατί ούτε και εδώ το κακό δεν επιτρέπεται να λάβει υπόσταση απρόσμεικτη και εντελώς απαλλαγμένη από το καλό, αλλά ακόμη και αν ως προς το μέρος ένα τέτοιο πράγμα είναι κακό από την άποψη του συνόλου και του σύμπαντος οπωσδήποτε θα είναι καλό γιατί το σύμπαν είναι ευτυχισμένο και αποτελείται από μέρη πάντοτε τέλεια και τα οποία βρίσκονται σε αρμονία με την φύση, γιατί το αντίθετο με την φύση είναι κακό, που υπάρχει πάντοτε στα επιμέρους, και το άσχημο και το ασύμμετρο η παρεκτροπή και η ψευδής υπόσταση εντοπίζεται σε αυτά”
Η παρουσία του κακού στις κατώτερες βαθμίδες υπόστασης δηλώνεται με τον όρο “παρυπόστασις” όρος ο οποίος εμφανίζεται στην Νεοπλατωνική φιλοσοφία και επεκτείνεται και στους Χριστιανικούς συγγραφείς.
Ο όρος δηλώνει την ψευδή, παράπλευρη και εκφυλιστική εμφάνιση του κακού μέσα στην υπόσταση του καλού που είναι η κύρια και ομαλή υπόσταση που προέρχεται από την ύψιστη θεότητα που χαρακτηρίζεται από την αγαθότητα.
Το κακό εμφανίζεται λόγω της ελεύθερης βούλησης του όντος. Το ον αρχικά επιλέγει να απομακρυνθεί από την θεία παροχή (θεία πρόνοια) και έτσι γίνεται ασθενικό προς την λήψη της θείας παροχής έτσι η υπόσταση του καλού, ως έλλειψη του καλού που έχει εξασθενίσει εμφανίζει το κακό.
Σε καμία όμως περίπτωση δεν αποτελεί την βασική υπόσταση που προέρχεται και δημιουργείται από το Ένα Αγαθό και την πρόοδο των όντων.
85,1
“Γιατί δεν είναι δυνατόν έλλειψη ζωής ασχήμια και ασυμμετρία ούτε γενικά έλλειψη να διεισδύει στο σύμπαν αλλά πάντοτε όλο μαζί το πλήθος διατηρείται τέλειο από την αγαθότητα των καθολικών και η ζωή παντού είναι παρούσα και η ύπαρξη και η τέλεια ύπαρξη στον βαθμό που τα επιμέρους υμπληρώνουν το σύμπαν.”
85,7
Η υπόσταση του κακού λαμβάνεται από την αδυναμία αυτών που δέχονται τις λάμψεις των θεών.
Η δύναμη των Θεών δεν δίνει υπόσταση στο κακό, αλλά τα όντα που είναι αδύναμα να δεχθούν την
δύναμη των Θεών.
“Το θείο όπως έχει ειπωθεί είναι το αίτιο όλων των αγαθών ενώ η παρυπόσταση των κακών δεν
έχει λάβει υπόσταση από την δύναμη αλλά από την αδυναμία αυτών που δέχονται τις λάμψεις των
θεών και δεν εντοπίζεται στα καθολικά αλλά στα επί μέρους και όχι σε όλα.”
“Τα πρώτα νοητικά γένη μετέχουν αιώνια στην ιδέα του αγαθού, τα ενδιάμεσα όμως και αυτά που
ενεργούν μέσα στον χρόνο αδυνατούν να διαφυλάξουν την παροχή των θεών αμετάβλητη, ομοιόμορφη και απλή επισκιάζοντας με την δική τους πολυπλοκότητα την απλότητα της, με την πολυμορφία τους την ενιαία μορφή, και με την δική τους σύμμειξη την καθαρότητα της.”
86,10
“Δεν είναι κάθε ον πανάγαθο γιατί δεν θα υπήρχε φθορά και γέννηση των σωμάτων ούτε καθαρμός και τιμωρία των ψυχών…. ούτε οι θεοί είναι υπαίτιοι των κακών όπως είναι των αγαθών αλλά η αδυναμία όσων δέχονται το αγαθό και η κατώτατη τους υπόσταση ούτε το κακό που εμπλέκεται στην στην υπόσταση των επιμέρους είναι αμιγές με οποιονδήποτε τρόπο με το αγαθό αλλά και αυτό μετέχει με κάποιο τρόπο καθώς κυριαρχείται από την αγαθή ουσία, ούτε είναι δυνατόν να λάβει υπόσταση το κακό που είναι εντελώς καθαρό από κάθε αγαθό γιατί το απόλυτο κακό βρίσκεται πέρα από το μη ον που με κανένα τρόπο δεν υπάρχει όπως ακριβώς και το απόλυτο καλό βρίσκεται πέρα από το ον που με κάθε τρόπο υπάρχει, ούτε άτακτο έχει αφεθεί το κακό που εντοπίζεται στα επιμέρους αλλά και αυτό κατευθύνεται από τους θεούς και για αυτό η Δικαιοσύνη εξαγνίζει την κακία ανάμεσα στις ψυχές ενώ ανάμεσα στα σώματα κάποια άλλη τάξη των θεών είναι η εξαγνιστική”
81,15
1. “πρώτα αξιώνει να τους παρουσιάζουν χορηγούς όλων των αγαθών, σύμφωνα με την αδιάφθορη αντίληψη για τους θεούς και την αγαθότητα τους”
2. “και ποτέ αιτίους κανενός κακού για κανένα από τα όντα”
3. “δεύτερον να είναι αμετάβλητοι ως προς την ουσία τους, να μην έχουν ποικίλες μορφές εξαπατώντας και γοητεύοντας”
4. “και να μην προκαλούν με έργα ή λόγια το μεγαλύτερο κακό, ψεύδος, πλάνη, ή
παραλογισμό”
81,23
“οι θεοί δεν είναι αίτιοι των κακών και ότι είναι αίτιοι όλων των αγαθών”
81,25
“κάθε θείο είναι αμετάβλητο και απαλλαγμένο από το ψέμα και κάθε περίτεχνη ποικιλομορφία”
82,1
“τρεις αυτές κοινές ιδιότητες για το θείο, δηλαδή την αγαθότητα, την αμεταβλησία και την αλήθεια,
γιατί η πρωταρχική και μυστική πηγή της αγαθότητας βρίσκεται σε αυτούς, όπως και η αιωνιότητα,
η αιτία της ίδιας και πάντοτε όμοιας δύναμης, και ο πρωταρχικός νους, ο οποίος είναι η ίδια η
οντότητα και η αλήθεια που βρίσκεται μέσα στα πραγματικά όντα”
Οι τρεις κοινές ιδιότητες των Θεών είναι η αγαθότητα, η αμεταβλησία, και η αλήθεια.
Αγαθότητα είναι το αίτιο όλων των καλών
Αμεταβλησία είναι η κατάσταση να παραμένει η οντότητα απλή και πάντα στην άριστη κατάσταση ως θεός, όμοια και αμετάβλητη, για παράδειγμα το “κάλλος” πάντα παραμένει κάλλος και δεν μεταβάλλεται σε κάτι άλλο, ούτε έχει ποικίλες μορφές.
Αλήθεια είναι η κατάσταση να μην έχει η οντότητα ποικίλες μορφές αλλά μία μορφή. Οι πολλές μορφές οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η οντότητα είναι πότε κάτι και πότε κάτι άλλο διάφορο του προηγουμένου. Έτσι η δεύτερη μορφή διαψεύδει την πρώτη μορφή. Η αλήθεια όμως αναγκάζει τα όντα να είναι πάντα με μια μορφή, έτσι το κάλλος θα είναι πάντα κάλλος, η ασχήμια πάντα ασχήμια και δεν θα εμφανίζεται η ασχήμια ως ομορφιά που είναι ψεύδος και πλάνη.
77,13
“… αυτό που σε κάθε περίπτωση κυβερνά, όταν βρίσκεται σε φυσιολογική κατάσταση, κάνει όλο
τον υπολογισμό για την ευδαιμονία των κυβερνομένων και με αυτόν τον τρόπο καθοδηγεί το
διοικούμενο και το κατευθύνει προς το καλύτερο”
78,5
“οι θεοί είναι αγαθοί και κατέχουν κάθε αρετή”
78,16
“Γιατί σε εκείνους (στους θεούς) υπάρχουν πρωταρχικά όλα τα σεβαστά και πολύτιμα και για αυτό
βέβαια και εδώ είναι από την φύση τους κάποια πιο σεβαστά και πιο πολύτιμα από κάποια άλλα,
επειδή μεταφέρουν την κατώτατη απεικόνιση των θεών”
78,19
“… έχουν εξυμνηθεί οι πατρικές, φρουρητικές, ηγεμονικές, θεραπευτικές δυνάμεις”
79,1
“… την αρετή να θριαμβεύει στο σύμπαν την δε κακία να ηττάται”
71,14
“Είναι λοιπόν ανάγκη ή να γνωρίζουν οι θεοί ότι είναι φυσιολογική για αυτούς η πρόνοια των
δικών τους δημιουργημάτων και το να μην δίνουν μόνο υπόσταση στα κατώτερα τους και να τους
χορηγούν ζωή, ουσία, ενότητα αλλά και το να έχουν αναλάβει από πριν και τον ρόλο της πρώτης
δημιουργικής αιτίας των αγαθών μέσα σε αυτά ή να αγνοούν, αν και είναι θεοί, το καθήκον τους,
πράγμα που δεν επιτρέπεται να το πούμε καν”
Εδώ φαίνεται ποια είναι η Πρόνοια των Θεών. Η Πρόνοια είναι η χορήγηση ζωής, ουσίας και
ενότητας με το θείο. Η δε ενότητα με το θείο μας κάνει να έχουμε μια πληθώρα πνευματικών
αγαθών, η ζωή μας δίδεται σαν δώρο για να έχουμε αλληλεπίδραση με το είναι και η ουσία ως
συστατικό υπόστασης και ύπαρξης και η ενότητα ως ενέργεια ένωσης με το θείο. Όλα αυτά είναι
μια Θεία Πρόνοια που μας χορηγείται για την βέλτιστη ζωή και ύπαρξη μας εντός του γίγνεσθαι.
72,15
“οι θεοί…σαν “από την πρύμνη κατευθύνουν τα πάντα”* χορηγώντας οι ίδιοι την ύπαρξη και
κατέχοντες οι ίδιοι τους κανόνες της ζωής και διανέμοντας οι ίδιοι το μέτρο της ενέργειας στον
κάθε ένα.”
* Κριτίας 109C
74,5
“Γιατί η ύπαρξη των θεών έχει προσδιοριστεί από το αγαθό και από αυτό λαμβάνουν οι θεοί
υπόσταση, ενώ το να προνοήσουν για τα κατώτερα τους σημαίνει να τους μεταδώσουν ένα μέρος
του αγαθού”
74,10
“Είναι λοιπόν ανάγκη την ύπαρξη των θεών να την ακολουθεί η “αγαθή τους ύπαρξη ως προς κάθε
αρετή” και μετά από αυτήν την τελευταία να έρχεται ως λογικό επακόλουθο το να μην
εγκαταλείπουν από απροθυμία, αδυναμία, ή άγνοια την πρόνοια για τα κατώτερα τους και μετά από
αυτό, πιστεύω, το να υπάρχει σε αυτούς η τέλεια γνώση και η αμόλυντη δύναμη και η γενναιόδωρη
βούληση με όλα αυτά λοιπόν έχουν αποδειχτεί ότι προνοούν για όλα και κανένα δεν το
παραλείπουν κατά την χορηγία των αγαθών.”
74,25
“Αλλά αν πρέπει να προσδιορίσουμε και τον τρόπο της πρόνοιας των θεών θα πρέπει να τον
θεωρήσουμε έμφυτο, ανέπαφο, άυλο και μυστικό.”
Τι είναι η ευλογία
“Τρόπος μετάδοσης μέρος ενέργειας του Αγαθού με τον λόγο ως ευχή, χαρακτηριστικό της Θείας
Πρόνοιας”
76,19
“Γιατί ο τρόπος της μετάβασης δεν είναι ο σωματικός, όπως η μετάβαση του φωτός μέσω του
αέρα , ούτε διαμοιρασμένος στα σώματα, όπως ακριβώς της φύσης, ούτε περιπλανώμενος μέσα στα
κατώτερα, όπως ακριβώς της επιμέρους ψυχής, αλλά ξεχωριστός από το σώμα, αδιάφθορος, άυλος,
αμιγής, ανέπαφος, ενιαίος, πρωταρχικός, υπερβατικός, τέτοιος για να μιλήσω γενικά ας θεωρηθεί
για όσα λέμε εδώ τουλάχιστον ο τρόπος της πρόνοιας των θεών”
69,16
“…όλοι οι θεοί είναι αίτιοι της κίνησης, οι θεοί της ουσίας και της ζωής με βάση την δύναμη, που
κινείται, ζει και ενεργεί από μόνη της, οι νοητικοί θεοί με την ίδια τους την ύπαρξη ανεβάζουν όλα
τα κατώτερα προς την τελειότητα της ζωής με βάση την “πηγή και την αρχή” όλων των δεύτερων
και τρίτων προόδων “της κίνησης” και οι ενιαίοι οι οποίοι θεοποιούν όλα τα καθολικά γένη μέσω
της συμμετοχής τους, με βάση την πρωταρχική, τέλεια και άγνωστη δύναμη της ενέργειας τους…”
Όλοι οι Θεοί είναι αίτιοι την νοητικής κίνησης.
Έχουμε 3 είδη.
- Οι Θεοί της ουσίας και της ζωής, δίνουν την ζωή μέσω της κίνησης της ψυχής
- Οι Νοητικοί Θεοί με την ίδια τους την ύπαρξη ανεβάζουν τις κατώτερες υποστάσεις προς τα ανώτερα πεδία. Αυτοί οι Θεοί είναι που εκδηλώνουν την θεοφορία και καθιστούν τους ανθρώπους ένθεους.
- Οι Ενιαίοι Θεοί, θεοποιούν τα κατώτερα με την συμμετοχή τους σε αυτά.
62,20
“υπάρχει λοιπόν κάποια άλλη φύση ξεχωριστή από τα σώματα και βρίσκεται και μέσα στον ουρανό
και και μέσα εδώ στα πολυμεταβαλλόμενα στοιχεία από την οποία προέρχεται αρχικά η κίνηση των
σωμάτων.”
Η κίνηση προέρχεται από κάποια άλλη φύση ξεχωριστή από τα σώματα (έμψυχα, άψυχα, αθάνατα)
Η φύση αυτή που είναι το αίτιο της κίνησης βρίσκεται και στα αθάνατα όντα που ενυπάρχουν στον ουρανό (μυθολογικά όχι τον υλικό ουρανό) και στα όντα που ενυπάρχουν στο Γίγνεσθαι (πεδίο θνητών)
Εδώ σημειώνεται η διάκριση του αιτίου της κίνησης ως ξεχωριστή φύση και όχι σαν υπόσταση από τα κινούμενα σώματα.
Αργότερα θα λεχθεί ότι το ανθρώπινο σώμα είναι άψυχο και νεκρό και αυτό που του δίνει κίνηση και ζωή είναι κάτι το αυτοκινούμενο που ταυτίζεται με την ψυχή.
63,1
“Γιατί όλα τα άψυχα είναι μόνο ετεροκινούμενα, όπως και όσα τυχόν υφίστανται την κίνηση, από
την φύση τους την υφίστανται από κάποια δύναμη που τα κινεί και τα ωθεί απ’ έξω. Απομένει
λοιπόν τα έμψυχα να δίνουν αυτήν την εντύπωση και να είναι δευτερευόντως αυτοκινούμενα, ενώ
πρώτη η ψυχή που βρίσκεται μέσα σε αυτά να κινεί τον εαυτό της και να κινείται από μόνη της και
από την δική της δύναμη να δίνει και στα σώματα την εικόνα όπως ακριβώς ότι ζουν, έτσι και ότι
κινούνται από μόνα τους. Αν λοιπόν πρέπει η αυτοκινούμενη ουσία να είναι ανώτερη από τα
ετεροκινούμενα και η ψυχή είναι το πρώτο αυτοκινούμενο από την οποία φτάνει και στα σώματα η
εικόνα της αυτοκίνησης, τοτε η ψυχή θα βρίσκεται πάνω από τα σώματα και η κίνηση κάθε
σώματος θα είναι το αποτέλεσμα της ψυχής και της κίνησης μέσα σε αυτήν.”
Τα άψυχα σώματα είναι ετεροκινούμενα.
Τα έμψυχα σώματα είναι αυτοκινούμενα. Το ανθρώπινο σώμα είναι νεκρό χωρίς την ψυχή.
Η ψυχή πρώτα κινείται από την νόηση και αυτήν την κίνηση την προβάλει σαν εικόνα στα σώματα δίνοντας το χαρακτηριστικό της ζωής.
Έτσι έχουμε τον Νου και την Ψυχή ως αίτια της ζωής στα έμψυχα. Ο δε Νους βρίσκεται στο Είναι και η ψυχή συνδέεται με το σώμα.
Έτσι ο άνθρωπος είναι σαν ένας θνητός Θεός. Εμφανίζει θνητό σώμα και αθάνατη ψυχή και νου.
63,10
“Είναι λοιπόν αναγκαίο και ολόκληρος ο ουρανός και όλα όσα βρίσκονται σε αυτόν, τα οποία
έχουν ποικίλες κινήσεις, άλλη το ένα και άλλη το άλλο, και όσα κάνουν αυτές τις κινήσεις από την
φύση τους να έχουν κάποιες ψυχές που τα διευθύνουν και ως προς την ουσία ανώτερες από τα
σώματα, από μόνες τους κινούμενες, οι οποίες σε αυτά ακτινοβολούν από πάνω την δύναμη της
κινήσεως”
65,14
“Το σώμα λοιπόν και όλος αυτός ο αισθητός κόσμος ανήκει στα ετεροκινούμενα, ενώ η ψυχή είναι
αυτοκινούμενη, εξαρτώντας από τον εαυτό της όλες τις σωματικές κινήσεις, ενώ ο νους πριν από
αυτήν είναι ακίνητος”
61,1
Εδώ μας δίνεται ο γενικός κανόνας του Πλατωνικού συστήματος της ύπαρξης ιδεών-όντα που
οι ιδέες (παράγωγα τουν Νου των όντως όντων, Θεών) προβάλλονται στο υλαίο πεδίο σχηματίζοντας τα όντα εντός του μεταβαλλόμενου Γίγνεσθαι.
Στο πεδίο του Είναι (αμετάβλητο πεδίο) βρίσκεται η ιδέα της αιωνιότητος η οποία νοείται από τα όντως όντα.
Αυτή η ιδέα προβάλλεται στο πεδίο του Γίγνεσθαι και διαμορφώνει τον χρόνο ο οποίος ρέει δλδ μεταβάλει όσα όντα βρίσκονται εντός του.
Έτσι τα θνητά όντα μεταβάλλονται εντός του χρόνου, ενώ τα αθάνατα όντα δεν μεταβάλλονται εντός του αιώνα.
ΝΕΟΠΛΑΤΩΝΙΣΜΟΣ 